ปรัชญาเศรษฐศาสตร์ ความยั่งยืน และ สันติภาพ

ปรัชญาเศรษฐศาสตร์สุขวิชโนมิกส์ในบริบทการเมืองแข่งขันสูงและพรรคการเมืองใหม่

ภูมิหลังของปัญหา

การเมืองไทยร่วมสมัยมีลักษณะเด่นคือการแข่งขันทางนโยบายที่เข้มข้น การเกิดขึ้นของพรรคการเมืองใหม่ และความคาดหวังของประชาชนต่อผลลัพธ์ที่รวดเร็ว วัดผลได้ และโปร่งใส นโยบายสาธารณะจึงมักถูกออกแบบเป็น “นโยบายเฉพาะจุด” เพื่อสร้างความได้เปรียบทางการเมืองในระยะสั้น

อย่างไรก็ตาม การเน้นนโยบายเฉพาะจุดโดยปราศจากกรอบโครงสร้างระยะยาว อาจนำไปสู่ความเหลื่อมล้ำเชิงโครงสร้าง ความไม่ต่อเนื่องของนโยบาย และความเปราะบางทางสังคม

ประเด็นวิเคราะห์หลัก

บทวิเคราะห์นี้เสนอว่า “ปรัชญาเศรษฐศาสตร์สุขวิชโนมิกส์” ไม่ได้ล้าสมัยหรือขัดแย้งกับการเมืองแข่งขันสูง หากแต่ควรถูกยกระดับจากการเป็นนโยบายของรัฐในยุคหนึ่ง ไปสู่การเป็น กรอบโครงสร้างของรัฐประชาธิปไตย ที่รองรับนโยบายเฉพาะจุดของพรรคการเมืองต่าง ๆ

ปรัชญาเศรษฐศาสตร์สุขวิชโนมิกส์เน้นการพัฒนาคนเป็นศูนย์กลาง การลงทุนด้านการศึกษาและสุขภาพ และการลดความเหลื่อมล้ำ ซึ่งทำหน้าที่สร้างเสถียรภาพทางสังคมและเศรษฐกิจในระยะยาว ขณะที่นโยบายเฉพาะจุดสร้างประสิทธิภาพและความชอบธรรมในระยะสั้น ทั้งสองจึงทำหน้าที่ในคนละระดับและสามารถเกื้อหนุนกันได้

ข้อค้นพบสำคัญ

นโยบายเฉพาะจุดให้ผลเร็ว แต่ไม่รับประกันความเป็นธรรมเชิงโครงสร้าง

ปรัชญาเศรษฐศาสตร์สุขวิชโนมิกส์ทำหน้าที่เป็น “ระบบปฏิบัติการ” ของนโยบายสาธารณะ

การลงทุนในคนเป็นฐานของรัฐสวัสดิการที่ยั่งยืน มากกว่าการแจกจ่ายทรัพยากร

ข้อเสนอเชิงนโยบาย

วางปรัชญาเศรษฐศาสตร์สุขวิชโนมิกส์เป็นกรอบพัฒนาข้ามพรรค

ประเมินนโยบายใหม่ทุกนโยบายด้วยผลกระทบต่อการพัฒนาคนและความเหลื่อมล้ำ

สร้างฉันทามติทางโครงสร้างเพื่อรองรับการแข่งขันทางการเมือง

สาระสำคัญ

ปรัชญาเศรษฐศาสตร์สุขวิชโนมิกส์คือโครงสร้าง
นโยบายพรรคการเมืองคือกลไก
และเสถียรภาพทางสังคมคือผลลัพธ์

2) บทโต้แย้ง (Counter-Argument) เพื่อเพิ่มความคมเชิงวิชาการ

ข้อโต้แย้งที่ 1:  ปรัชญาเศรษฐศาสตร์สุขวิชโนมิกส์ล้าสมัยในยุคการเมืองเทคโนโลยี

ปรัชญาเศรษฐศาสตร์สุขวิชโนมิกส์เกิดในยุครัฐนำการพัฒนาและสังคมอุตสาหกรรม ไม่สอดคล้องกับเศรษฐกิจดิจิทัลและการเมืองแบบแพลตฟอร์ม

ปรัชญาเศรษฐศาสตร์สุขวิชโนมิกส์มิใช่ชุดเครื่องมือเชิงเทคนิค แต่เป็นกรอบคิดเชิงโครงสร้างที่ให้ความสำคัญกับการพัฒนาคน ซึ่งยังคงเป็นปัจจัยพื้นฐานของเศรษฐกิจดิจิทัล หากขาดการลงทุนด้านการศึกษาและสุขภาพ เทคโนโลยียิ่งจะขยายความเหลื่อมล้ำมากกว่าลดทอน

ข้อโต้แย้งที่ 2: กรอบโครงสร้างไม่เตื่นเต้นทางการเมือง

แนวคิดเชิงโครงสร้างไม่สามารถแปลงเป็นคะแนนเสียงได้ในระยะสั้น จึงเสียเปรียบพรรคการเมืองใหม่

บทบาทของกรอบโครงสร้างไม่ใช่การหาเสียง แต่คือการกำหนดขอบเขตของการแข่งขัน หากไม่มีกรอบเช่นนี้ การเมืองจะกลายเป็นการแข่งขันของนโยบายเฉพาะกลุ่ม ซึ่งบั่นทอนฉันทามติและเสถียรภาพในระยะยาว

ข้อโต้แย้งที่ 3: ปรัชญาเศรษฐศาสตร์สุขวิชโนมิกส์ขัดกับนโยบายเฉพาะจุด

การเน้นโครงสร้างระยะยาวทำให้รัฐเคลื่อนตัวช้าและไม่ตอบสนองต่อปัญหาเฉพาะหน้า

ปรัชญาเศรษฐศาสตร์สุขวิชโนมิกส์และนโยบายเฉพาะจุดทำงานคนละระดับ นโยบายเฉพาะจุดสร้างผลลัพธ์ระยะสั้น ขณะที่สุขวิชโนมิกส์สร้างเสถียรภาพระยะยาว การขาดอย่างใดอย่างหนึ่งจะทำให้รัฐเสียสมดุล

ข้อโต้แย้งที่ 4: ปรัชญาเศรษฐศาสตร์สุขวิชโนมิกส์คือรัฐสวัสดิการแบบเก่า

แนวคิดนี้นำไปสู่รัฐสวัสดิการที่ใช้งบประมาณสูงและไม่มีประสิทธิภาพ

ปรัชญาเศรษฐศาสตร์สุขวิชโนมิกส์เน้น “รัฐสวัสดิการเชิงลงทุนในคน” ไม่ใช่การแจกจ่ายเพื่อการบริโภค แต่เป็นการเพิ่มขีดความสามารถของประชาชน ซึ่งช่วยลดภาระรัฐในระยะยาว

ประโยคปิดเชิงวิชาการ

ปรัชญาเศรษฐศาสตร์สุขวิชโนมิกส์จึงไม่ใช่อดีตของการพัฒนา หากแต่เป็นเงื่อนไขเชิงโครงสร้างที่ทำให้การเมืองแข่งขันสูงสามารถดำรงอยู่ร่วมกับความยั่งยืนและสันติภาพทางสังคมได้